ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ Η ΕΜΨΥΧΩΣΗ: ΒΙΩΜΑΤΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ, ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ, 19/10/2017
«Το θέατρο ως διάμεσο για προσωπική ενδυνάμωση στην ομάδα»
Πρόκειται για βιωματικό εργαστήριο που πραγματεύεται τη κατανόηση της ετερότητας και στοχεύει, μέσα από την αξιοποίηση του θεάτρου, να φέρει τους συμμετέχοντες σε βιωματική σχέση προς το πρόσωπο του ‘Άλλου’ για την αναγκαία προσωπική ενδυνάμωση και δια-προσωπική ανάπτυξη. Θα διερευνηθούν τρόποι ώστε καθένας να μπορεί να αξιοποιεί με καλλιτεχνική και παιδαγωγική ευαισθησία κατάλληλες θεατρικές τεχνικές που αποσκοπούν στη δημιουργία συγκινησιακών, διαλεκτικών και στοχαστικών βιωμάτων στην Ομάδα.
Με κεντρική επιδίωξη τη δημιουργία του δραματικού περιβάλλοντος θα δώσουμε προτεραιότητα στην ανάπτυξη της αυτοσχέδιας δράσης, την ανάληψη του ρόλου, την ανάδειξη της έντασης, των συγκρούσεων, τη δημιουργία διαλογικής και στοχαστικής ατμόσφαιρας, χωρίς παρεμβάσεις, διορθώσεις, δεσμευτικές οδηγίες, με σκοπό να δημιουργήσουμε δυναμικές συνθήκες για εμπλοκή στη δράση.
Μέσω των θεατρικών ρόλων που θα αναληφθούν, οι συμμετέχοντες ως κάποιοι άλλοι θα διαπιστώσουν αλλαγή στην ποιότητα της μεταξύ τους σχέσης, μιας σχέσης που στο συμβατικό περιβάλλον της καθημερινότητας συναντά ποικίλα εμπόδια. Θα αυτοσχεδιάσουν και να αναπροσαρμόσουν ποικίλες συμπεριφορές και καταστάσεις με βάση τις ανάγκες τους.
Κλειδί στη διαδικασία ενδυνάμωσης θα αποτελούν οι κατάλληλες ερωτήσεις του εμψυχωτή που με τον διερευνητικό τους χαρακτήρα θα καθιστούν το εργαστήριο ψυχαγωγία και έρευνα μαζί. Επίσης, τα μη λεκτικά-εκφραστικά μέσα του εμψυχωτή, όπως για παράδειγμα η έκφραση του σώματος και του προσώπου, η κίνηση και οι χειρονομίες σε σχέση με τα ποικίλα γλωσσικά ύφη θα ορίζουν σημαντικές ποιότητες στην επικοινωνία με τους συμμετέχοντες. Απαραίτητη προϋπόθεση για τη λειτουργία της ενδυνάμωσης θα είναι η δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης, με σκοπό την αποδοχή και κατανόηση του άλλου. Πρόκειται για την ανάδειξη των διαπροσωπικών σχέσεων, μέσα από την αλληλεπίδραση των μελών της ομάδας, με σκοπό την αναζήτηση της ταυτότητας του εαυτού και της αυτοπραγμάτωσης. Έτσι, η εμψύχωση θα μπορεί να συνιστά και ‘απελευθερωτική’ παιδαγωγική λειτουργία, με κεντρικό ζητούμενο τη δυναμική των προσώπων και στόχο τη γνήσια κοινωνική ανάπτυξη. Κατ’ αυτόν τον τρόπο θα δοθεί έμφαση σε αυθεντικές λειτουργίες της ανθρώπινης συμπεριφοράς, με την έκφραση (λεκτική, σωματική [χειρονομιακή και κινητική]) ψυχοσυναισθηματικών καταστάσεων, την αυθεντική επικοινωνία και τη διαλογική και κριτική διερεύνηση σε μυθοπλαστικό και μη περιβάλλον.
Ο εμψυχωτής, ως φορέας αγωγής και αλλαγής, θα διαμεσολαβεί στην οργάνωση της πορείας της ομάδας με την αλληλέγγυα στάση και πρακτική του. Θα αντιστρατεύεται τη συμβατική παιδαγωγική πρακτική, που καλλιεργεί επιφανειακές και ψευδεπίγραφες σχέσεις κι έτσι θα συμβάλλει στη σχεσιακή συνάντηση των προσώπων των συμμετεχόντων και αυτό σημαίνει συνάντηση με τον γνήσιο εαυτό τους και με τους άλλους.
Σίμος Παπαδόπουλος
Επίκουρος Καθηγητής, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
Εμψυχωτής Θεάτρου
